การเลือกซื้ออาหารสัตว์น้ำก็มีหลักการของการเลือกซื้อคล้ายกับอาหารสัตว์บกแต่มีความแตกต่างกับอาหารสัตว์บกอยู่บ้างเล็กน้อยนะคะ

นอกจากพิจารณารายละเอียดของสถานที่ขายอาหารสัตว์ ลักษณะของอาหารสัตว์ เลขทะเบียนอาหารสัตว์ ฉลาก วัน เดือน ปี ที่ผลิต วันหมดอายุ สภาพความสมบูรณ์ของภาชนะ หีบห่อที่ใช้บรรจุ ลักษณะอาหารไม่ผิดปกติ ไม่มีกลิ่นหืน ไม่มีแมลง เป็นอาหารที่สดใหม่ไม่ผลิตไว้นาน นอกจากนี้ยังต้องพิจารณาในด้านอื่นเพิ่มเติม ต้องรู้ว่าอาหารนั้นเป็นอาหารกุ้งทะเล กุ้งน้ำจืด หรืออาหารปลาน้ำจืดชนิดกินพืช หรือกินเนื้อ อาหารปลาทะเลกินเนื้อ อาหารกบ อาหารตะพาบน้ำ ซึ่งอาหารเหล่านี้จะมีองค์ประกอบแตกต่างกันจะต้องเลือกให้เหมาะสมกับชนิดของสัตว์น้ำ นอกจากนี้ยังต้องรู้ว่าสัตว์มีนิสัยกินอาหารบนผิวน้ำ กลางน้ำ หรือบนดิน แต่ละช่วงอายุสัตว์น้ำที่จะให้อาหารควรให้อาหารขนาดจิ๋ว ขนาดเล็ก หรือใหญ่ เป็นอาหารลักษณะลอย หรือจมในบ่อ ถ้าให้อาหารไม่เหมาะสมแล้วสัตว์น้ำไม่สามารถกินได้จะทำให้อาหารเหลือทิ้งในบ่อและสะสมมีผลเสียต่อคุณภาพน้ำและสุขภาพสัตว์น้ำได้ องค์ประกอบวัตถุดิบที่สำคัญของอาหารสัตว์น้ำมัก ได้แก่ ปลาป่น กากถั่วเหลือง แป้งสาลี รำข้าว อาหารสัตว์น้ำที่ดีจะต้องมีกลิ่นหอมดึงดูดให้สัตว์เจริญอาหารกินอาหารได้มากขึ้น มีสีปกติ สม่ำเสมอทั้งถุงไม่มีสิ่งแปลกปลอมปนมาในอาหาร และควรมีความคงทนพอสมควร

เนื่องจากเมื่อเราให้อาหารใส่ลงไปในบ่อเลี้ยงถ้าหากอาหารคุณภาพไม่ดีไม่มีความคงทนจะทำให้ส่วนประกอบสำคัญคุณค่าทางอาหารละลายไปในน้ำก่อนที่สัตว์จะกิน ความคงทนของอาหารก็ขึ้นกับลักษณะการกินอาหารของสัตว์ด้วย เช่นอาหารปลาควรคงทนประมาณ 15 นาที - 1 ชั่วโมง เมื่อเราซื้ออาหารสัตว์มาแล้วสิ่งหนึ่งที่เป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาคุณภาพของอาหารให้ดีก็ต้องมีความรู้เกี่ยวกับการเก็บและรักษาอาหารสัตว์ไม่ให้เสื่อมสภาพด้วย ควรเก็บอาหารไว้ในสถานที่เฉพาะหรือแยกเป็นสัดส่วน สะอาด มีการถ่ายเทอากาศที่ดี สถานที่เก็บรักษาอาหารควรมีหลังคาไม่ให้อาหารโดนแดด สัมผัสความร้อนหรือความชื้น ไม่มีแมลงสัตว์พาหะซึ่งอาจทำให้อาหารสัตว์เกิดการปนเปื้อนเสื่อมสภาพและเสียหายจากการกัดแทะของสัตว์พาหะได้ ที่สำคัญอย่างยิ่งคือห้ามวางถุงอาหาร ภาชนะบรรจุหรือหีบห่อที่ไม่กันความชื้นลงบนพื้นโดยตรง หรือวางชิดผนังของอาคารควรวางบนชั้นวางเพื่อป้องกันความชื้นเพื่อป้องกันเชื้อราและไม่ให้เกิดการเสื่อมสภาพของอาหารสัตว์ที่ซื้อมาได้ เมื่อเลือกซื้ออาหารสัตว์เป็นและเก็บรักษาอย่างถูกต้องแล้วก็มั่นใจได้ว่าสัตว์จะได้รับอาหารที่มีคุณภาพและลักษณะดีในระหว่างการเลี้ยงค่ะ

สัตวแพทย์หญิง ดร.มินตรา ลักขณา (หมอเม)
อ.น.สพ.ดร. ภัทรพล เปี่ยมสมบูรณ์ (หมอเอก) 

Selection of animal feed : Aquatic animal feed

Selection of aquatic animal feed is quite similar to other animal. There are just a few more things that you need to consider. Same as other type of feed, things that are needed to be looked for are the neat and tidiness of the selling place, feed appearance (freshness, smell, bug infestation), manufacturing and expiration date, feed registration number, labelling and packaging.

Since there are many cultured aquatic species, make sure that you chose the right feed for your species. Each species has its own nutritional requirement. The most common feed formulas commercially available are for marine shrimp, fresh water prawn, freshwater and marine fish (herbivore or carnivore), frog or soft-shelled turtle, etc. Moreover, you need to understand how does your animal eat, (1) on the water surface, (2) mid-water or (3) foraging at the bottom of the pond. Different age of animals also requires different feed size. Selecting the wrong feed type or size could lead to leftover feed which will deteriorate water quality and finally the animal health itself.

Common ingredients of aquatic animal feed are fish meal, soybean meal, wheat flour, rice bran; in addition, fishy odor is usually added to the feed to improve appetize.

Stability of the feed is also important. Good quality feed should be able to maintain its shape for at least 15 min to 1 hour before starting to dissolve. When feeds are starting to dissolve, they will lose their national value and fish or shrimp normally don’t prefer the feed that lose its shape.

Last but not least, make sure that you store feed properly. Feed should be kept in a separate area. Feed storage area should be clean, tidy with good airflow. Prevent feed from sunlight, heat and moisture. Be careful of the bug infestation and most importantly, feed should not be placed directly on the floor or touching the wall of storage room. Place the feed on the wooden palate or shelve to prevent moisture which may cause mold and any other problems later on.

Mintra Lukkana, DVM, MSc, PhD
Pathradol Piamsomboon , DVM , PhD