ชื่อบทความ โปรตีนทางเลือก

คำสำคัญ   โปรตีนทางเลือก

   สวัสดีท่านผู้อ่านทุกท่านค่ะ พบกับอีกครั้งกับเรื่องเล่าชาวฟาร์ม ฉบับนี้จะมาชวนคุยเรื่องที่จะว่าไกลตัวก็ไกล จะว่าใกล้ก็ใกล้ วันนี้จะมาเล่าสู่กันฟังในแง่มุมของ “โปรตีนทางเลือก” หรือ “โปรตีนที่ไม่ได้มาจากเนื้อสัตว์” นั่นเองค่ะ โดยโปรตีนดังกล่าวอาจเป็นโปรตีนที่ได้จากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เช่น พืช ถั่ว แมลง หรือโปรตีนที่ได้จากการเพาะเลี้ยงในห้องทดลองก็ได้เช่นกันค่ะ โปรตีนทางนั้นเลือกถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตอบสนองต่อความต้องการในการบริโภคโปรตีนที่เพิ่มขึ้นตามการขยายตัวของประชากรโลก และเพื่อช่วยลดการปล่อยมลพิษจากการทำฟาร์มปศุสัตว์สู่สิ่งแวดล้อม ซึ่งอันที่จริงก็ไม่ใช่เรื่องใหม่อะไรนะคะ เชื่อว่าหลายๆ ท่านน่าจะได้เห็นหรือได้ลองบริโภคโปรตีนจากพืชที่มีวางจำหน่ายตามซุปเปอร์มาเก็ตในไทยหลายๆที่กันแล้ว โดยส่วนมากจะอยู่ในรูปแบบปรุงสุก เช่น นักเก็ตไก่ หรือแฮมเบอเกอร์หมู เนื้อวัวต่างๆ โดยโปรตีนทางเลือกที่เป็นที่ฮือฮาในช่วงปลายเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา คงหนีไม่พ้นเนื้อวากิวที่นักวิทยาศาสตร์ชาวญี่ปุ่น มหาวิทยาลัยโอซากาสามารถผลิตได้เป็นที่สำเร็จ โดยในครั้งนี้สมจริงชนิดที่ว่าสามารถสร้างกล้ามเนื้อ สร้างไขมัน ทำเป็นลายแทรกระหว่างกล้ามเนื้อได้อย่างสมจริง และยังสามารถจำลองหลอดเลือดเสมือนเนื้อของจริงใส่เข้าไปได้อีกด้วย เทคโนโลยีที่ใช้คือการใช้สเต็มเซลล์เพาะเลี้ยงเซลล์เนื้อวัวขึ้นมาร่วมกับการใช้การพิมพ์แบบสามมิติ (3D-Printing) จึงทำให้นักวิทยาศาสตร์สามารถปริ๊นเนื้อวัวได้ตามต้องการ จะกำหนดปริมาณไขมันหรือปริมาณกล้ามเนื้อให้ตรงกับความต้องการของลูกค้าก็สามารถออกแบบได้ ได้ยินข่าวแบบนี้ก็ชักจะยังไงอยู่นะคะ เราจะสามารถทำฟาร์มเลี้ยงปลากันต่อได้มั้ย ทำได้ตามสั่งขนาดนี้ โปรตีนทางเลือกจะมาแทนที่ 100% เลยรึเปล่า มีคำตอบมาฝากกันค่ะ

ในส่วนของเนื้อปลาและอาหารทะเลนั้น โปรตีนทางเลือกก็ได้มีการพัฒนาขึ้นเพื่อรองรับตลาดผู้บริโภคในอนาคตเช่นกัน จากปัญหาการทำฟาร์มปลาในบางพื้นที่การเลี้ยงพบว่ามีการปล่อยมลพิษสู่สิ่งแวดล้อม เช่น ที่ประเทศอาร์เจนติน่ากำลังต่อต้านการทำฟาร์มปลาแซลมอนอยู่ ณ ขณะนี้ รวมถึงการทำประมงที่ส่งผลทำให้จำนวนปลาในท้องทะเลลดลง โปรตีนทางเลือกสำหรับอาหารทะเลจึงถูกพัฒนาขึ้นทั้งในส่วนของโปรตีนจากพืชและโปรตีนที่เพาะเลี้ยงจากห้องทดลอง เช่น เนื้อปลาแซลมอน เนื้อกุ้ง และเนื้อปลาหางเหลือง โดยคาดว่าเนื้อปูและเนื้อล็อบสเตอร์น่าจะตามมาในเร็วๆนี้ อย่างไรก็ตามจากมุมมองของ Emma Bryce นิตยสาร Anthropocene Magazine ได้ให้ความเห็นไว้ว่า แม้ว่าโปรตีนทางเลือกสำหรับอาหารทะเลจะมีให้เลือกซื้อ แต่การเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคของผู้ซื้อ จากกุ้ง หอย ปู ปลาจริงๆ ไปสู่การบริโภคโปรตีนจากห้องทดลองนั้นเป็นเรื่องยาก จากปัจจัยด้านราคา รสชาติ ความคุ้นเคยต่างๆ อีกทั้งการหันมาบริโภคแซลมอนหรือกุ้งจากโปรตีนทางเลือกที่มีในปัจจุบัน ก็ไม่มีผลต่อจำนวนประชากรของสัตว์ทั้งสองชนิดในท้องทะเล เนื่องจาก

แหล่งที่มาของแซลมอนและกุ้งส่วนใหญ่มาจากการผลิตในฟาร์มอยู่แล้ว ดังนั้นเรายังอุ่นใจได้ว่าอุตสาหกรรมการทำประมง การทำฟาร์มเลี้ยงสัตว์น้ำจะยังคงเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคอยู่ในระยะสั้น ส่วนในระยะยาวเราทุกคนก็คงต้องค่อยๆ ปรับตัวให้ทันกับโลกที่มีการพัฒนาไปข้างหน้ากันค่ะ ให้เกิดความยั่งยืนทั้งในแง่ของการผลิต และรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อให้เกิดความยั่งยืนของการผลิตและการดำรงชีวิตในภาพรวมค่ะ

สำหรับฉบับนี้ขอลาไปเพียงเท่านี้ค่า แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้านะคะ

สัตวแพทย์หญิง ดร.มินตรา ลักขณา (หมอเม)
อ.น.สพ.ดร. ภัทรพล เปี่ยมสมบูรณ์ (หมอเอก)