เตรียมบ่อก่อนการเลี้ยงยังไงให้พอดี

คราวที่แล้วพูดถึงเรื่องปัจจัยที่มีผลต่อสุขภาพปลานิล คือ ตัวปลา เชื้อโรคและสิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อมบางส่วนในการเลี้ยงปลาเป็นปัจจัยที่เกษตรกรสามารถควบคุมและจัดการให้อยู่ในสภาวะที่ปกติสำหรับปลาได้ ส่วนสำคัญที่ควบคุมได้แน่นอนและจะละเลยไม่ได้ คือการเตรียมบ่อก่อนเลี้ยงการเตรียมบ่อก่อนเลี้ยงในที่นี้มี 2 รูปแบบใหญ่ๆ คือ บ่อเลี้ยงปลาใหม่เอี่ยมกับบ่อเก่าที่เคยเลี้ยงปลามาแล้ว

กรณีขุดบ่อใหม่เลย ต้องคิดถึงอะไรบ้างแล้วทำยังไงบ้าง

บ่อใหม่มักจะต้องคำนึงถึงชนิดของดิน สภาพความเป็นกรดของดินหรือพีเอชของดิน (pH) อาจนำดินไปตรวจค่าความเป็นกรดก่อนจะปรับสภาพดิน ทั้งนี้ค่าที่เหมาะสมประมาณ 6.5-8.5 ก่อนจะเริ่มใช้บ่อจำเป็นจะต้องปล่อยน้ำเข้าบ่อและแช่น้ำทิ้งไว้หลายๆ วันเพื่อปรับสภาพดิน แล้วระบายน้ำออกไปให้หมด จากนั้นก็โรยปูนขาวให้ทั่วหน้าดิน (50 – 100  kg/ไร่  หรือมากกว่า) ถอนหญ้าและกำจัดวัชพืชรอบขอบบ่อ ตากบ่อให้แห้งก่อนปล่อยน้ำเข้าบ่อ

สำหรับบ่อเก่านั้น ปัญหาที่พบได้และควรระลึกถึง คือถ้าเป็นบ่อที่เคยเลี้ยงปลาป่วยควรต้องมีการฆ่าเชื้อโรคให้มากที่สุดก่อนจะเริ่มเลี้ยง จะต้องระบายน้ำที่เลี้ยงอยู่เดิมออกให้มากที่สุดกำจัดหญ้าและวัชพืชออกจากขอบบ่อจับสัตว์น้ำหรือสัตว์อื่นที่พบในบ่อออกให้หมดพลิกกลับหน้าดินก้นบ่อขึ้นมาด้านบนหรือเอาเลนก้นบ่อออก ลอกเลนออกเพื่อลดของเสียสะสม เพราะเลนก้นบ่อมีการหมักหมมของเชื้อโรคอยู่ได้จากนั้นโรยปูนขาวให้ทั่วหน้าดินที่ก้นบ่อ ขอบบ่อเหมือนกับที่เตรียมบ่อใหม่แล้วตากแดดทิ้งไว้สักอาทิตย์หนึ่งหรือตากจนดินแห้งแตกเลยยิ่งดีจนถึงขั้นนี้แล้วค่อยเติมน้ำเข้าบ่อช่วงที่เติมน้ำเข้าในบ่อเลี้ยงอย่าลืมใช้ตาข่ายกรองน้ำก่อนเข้าบ่อด้วยนะ จะได้ไม่มีศัตรูปลา สัตว์พาหะ หอยหรือแมลงหลงเข้าไปว่ายน้ำเล่นในบ่อเติมน้ำทิ้งไว้สัก 1-2 อาทิตย์ ให้มีการปรับสภาพน้ำและบ่อ เกิดระบบนิเวศน์มีอาหารธรรมชาติในบ่อ แล้วค่อยตรวจคุณภาพน้ำก่อนปล่อยปลาลงเลี้ยง

สุดท้ายนี้ ท่านใดมีเทคนิคเด็ด เคล็ดลับดี มาแชร์กันหน่อยนะคะ

สัตวแพทย์หญิง ดร.มินตรา ลักขณา (หมอเม)
อ.น.สพ.ดร. ภัทรพล เปี่ยมสมบูรณ์ (หมอเอก)