ปัจจุบันมีการศึกษาและนำแบคทีเรียมากมายหลายสายพันธุ์มาใช้เป็นโปรไบโอติค ซึ่งองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO) ได้จัดกลุ่มของจุลชีพที่เป็นโปรไบโอติก 2 แบบ ได้แก่ โปรไบโอติกที่เป็นแบคทีเรียและโปรไบโอติกที่ไม่ได้เป็นแบคทีเรีย

โปรไบโอติกที่เป็นแบคทีเรีย
แบคทีเรียถือเป็นจุลชีพกลุ่มใหญ่ที่นิยมนำมาใช้เป็นโปรไบโอติก โดยแบคทีเรียที่มักถูกเลือกมาใช้เป็นโปรไบโอติก เช่นแบคทีเรียกลุ่มแลคโตบาซิลลัส (Lactobacillus) ไบฟิโดแบคทีเรียม (Bifidobacterium) บาซิลัส (Bacillus) ลิวโคโนสต็อก (Leuconostoc) และเอนเทอโรคคอคคัส (Enterococcus) เป็นต้น

โปรไบโอติกที่ไม่ใช่แบคทีเรีย
กลุ่มจุลชีพเหล่านี้ประกอบด้วยราบางชนิด เช่น Aspergillus oryzae Candida pintolopesii และยีสต์ เช่น Saccharomyces bourlardii, Saccharomyces cerevisiae โปรไบโอติกที่ไม่ได้เป็นแบคทีเรียจัดเป็นส่วนน้อยที่นำมาใช้เป็นโปรโบโอติก เช่น ยีสต์ (เช่น Saccharomyces spp.) และเชื้อราบางชนิด (เช่น Aspergillus spp.) นอกจากนี้ยังมีการแบ่งโปรไบโอติกเป็นแบบจุลชีพที่สร้างสปอร์และไม่สร้างสปอร์ ถึงแม้จะโปรไบโอติกที่นิยมใช้ เช่น แลคโตบาซิลลัส (Lactobacillus) และไบฟิโดแบคทีเรียม (Bifidobacterium) จะไม่สร้างสปอร์ แต่ปัจจุบันก็มีการนำโปรไบโอติกที่สร้างสปอร์มาใช้ เช่น Bacillus subtilis และ Bacillus amyloliquefaciens นอกจากนี้ยังมีการแบ่งโดยใช้จำนวนชนิดของโปรไบโอติก การใช้โปรไบโอติกแบบชนิดเดียว (Single-species หรือ single-strain) เช่น Saccharomyces servisia และ E. faecium โปรไบโอติกแบบผสมหลายชนิด (Multi-species หรือ multi-strains) เช่น การใช้ Enterococcus faecium, Lactobacillus reuteri, L. salivarius และ Pediococcus acidilactici ร่วมกัน หรือการใช้ Lactobacillus spp., E. faecium, และ Bifidobacterium thermophilum ซึ่งเพื่อให้เกิดความหลากหลายในประสิทธิภาพการทำงานของโปรไบโอติก

สัตวแพทย์หญิง ดร.มินตรา ลักขณา (หมอเม)
อ.น.สพ.ดร. ภัทรพล เปี่ยมสมบูรณ์ (หมอเอก) 

Nowadays, many species of bacteria have been used as “Probiotics”

Food and Agriculture Organization of the United Nations or FAO classifies probiotics into 2 types, based on the

microorganism that being used:

- Bacterial based probiotics: most of probiotics are made of bacteria, common groups of bacteria include Lactobacillus, Bifidobacterium, Bacillus, Leuconostoc and Enterococcus.

- Non-bacterial based probiotics: these include several species of yeast and fungi, such as

          o Saccharomyces spp.: Saccharomyces bourlardii and Saccharomyces cerevisiae

          o Aspergillus spp.: Aspergillus oryzae

          o Candida pintolopesii

Probiotics are also being classified as “spore-forming” or “non-spore forming” probiotics. Although, one of the most commonly used probiotics, Lactobacillus and Bifidobacterium are non-spore forming bacteria; however, the spore-forming probiotics such as Bacillus subtilis and Bacillus amyloliquefaciens have become more popular these days.

Sometimes, a single-species (single-strain) is used, and some other time, several species of microorganism are combined (Multi-species or multi-strain), in order to increase efficacy of the probiotics. For example, combination of Lactobacillus spp. + Enterococcus faecium + Bifidobacterium thermophilum.

Mintra Lukkana, DVM, MSc, PhD
Pathradol Piamsomboon , DVM , PhD