ปัจจุบันมีการวิจัยศึกษาการทำงานและประสิทธิภาพของโปรไบโอติกเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่ง รูปแบบการทำงานของโปรไบโอติกที่มักพบได้ คือ
     1. แย่งพื้นที่ยึดเกาะ
     2. ผลิตสารยับยั้งที่มีฤทธิ์ต้านแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา
     3. ปรับปรุงคุณภาพน้ำ
     4. แย่งสารเคมีและแย่งใช้พลังงาน
     5. ผลิตสารอาหารและเอนไซม์
     6. มีผลต่อระบบสรีรวิทยาของปลา
     7. การกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
     8. การปรับปรุงผลกระทบจากความเครียด

จะเห็นว่าการทำงานและประสิทธิภาพของโปรไบโอติกมีหลายข้อทีเดียว ในครั้งนี้จะขอพูดถึงหัวข้อแรกก่อนคือ การแย่งพื้นที่ยึดเกาะ  แบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรคหลายชนิดต้องการพื้นที่ในการยึดเกาะกับเยื่อบุผนังลำไส้ และระบบทางเดินอาหารของปลา เพื่อที่จะสามารถดำรงชีวิตออกฤทธิ์บริเวณที่ยึดเกาะ เพิ่มจำนวนและทำให้เกิดการพัฒนาของโรค กลไกที่สำคัญของการทำงานของโปรไบโอติกแบคทีเรีย คือการแข่งขันกันกับเชื้อก่อโรคเพื่อเข้าแย่งพื้นที่ของเยื่อบุผนังลำไส้และระบบทางเดินอาหาร ความสามารถของโปรไบโอติกแบคทีเรียที่สามารถรบกวนการยึดเกาะกับเชื้อก่อโรคและแย่งเกาะกับเยื่อบุทางเดินอาหารได้ดีเป็นหนึ่งในเกณฑ์ที่ใช้ในการคัดเลือกแบคทีเรียเพื่อมาใช้เป็นโปรไบโอติก ตัวอย่างเช่นแบคทีเรียแลคโตบาซิลลัส (Lactobacillus spp.) ที่ปกติพบได้ในลำไส้อยู่แล้วและไม่ก่อให้เกิดโรคมีความสามารถในการแข่งขันกับเชื้อก่อโรคที่จะยึดติดกับเยื่อบุลำไส้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในลำไส้เล็กและเซลล์ในผนังลำไส้ (enterocytes) ทั้งนี้การแย่งพื้นที่ยึดเกาะของโปรไบโอติกอาจเป็นการทำงานแบบไม่จำเพาะเจาะจง โดยขึ้นอยู่กับปัจจัยทางเคมีกายภาพ (physicochemical agents) หรืออาจเป็นการทำงานแบบเฉพาะเจาะจงก็ได้ขึ้นอยู่กับการยึดติดของโปรไบโอติกบนพื้นผิวของแบคทีเรียที่และตัวรับ (receptor) ของเซลล์เยื่อบุผิวอย่างไรก็ตาม สำหรับการนำโปรไบโอติกไปใช้นั้นโดยทั่วไปแนะนำให้สัตว์ได้รับโปรไบโอติกในระยะแรกๆ เริ่มต้นของการเลี้ยง เนื่องจากคุณสมบัติของการแย่งพื้นที่ยึดเกาะมีประโยชน์ต่อการจัดการสุขภาพลูกปลาในระยะเริ่มต้น

http://www.thepoultrysite.com/focus/biomin/2271/biomin-poultrystar-newly-developed-defined-ce-product-poultrystar-soon-to-be-launched

http://keetonaqua.com/tag/aquaculture-supplies-2/

สัตวแพทย์หญิง ดร.มินตรา ลักขณา (หมอเม)
อ.น.สพ.ดร. ภัทรพล เปี่ยมสมบูรณ์ (หมอเอก) 

There are increasing number of researches about probiotics and their functions. So, what are the benefits of probiotics to our body? Here are some examples:

     1. Competitive exclusion: complete with bad bacteria in colonization in our gut

     2. Produce substances that can inhibit bacteria, virus and fungal growth

     3. Use up nutrients and energy that bad bacteria need

     4. Produce nutrients and enzymes for host

     5. Help maintain good body’s physiology

     6. Enhance immunity

     7. Reduce stress

You can see that probiotics have many benefits. But today, we will focus on the number 1. “Competitive exclusion” property of probiotics.

Harmful bacteria need space on gut surface in order to attach and colonize. If those bacteria can make a place for themselves in gut, they will increase in number and eventually cause disease.

One of the most important roles of probiotics is “Competitive exclusion” which is probiotics occupy the surface area of the gut and prevent colonization of bad bacteria.

Ability to complete for gut surface colonization of probiotics is one of the criteria for selection of bacteria to be used as probiotics. For example, Lactobacillus spp. which are the common non-pathogenic bacteria in intestine, are very competitive in occupying surface area, especially in small intestine.

Colonization of bacteria in gut can be either specific and non-specific. Some types of bacteria can bind to specific receptors in gut.

Probiotics are recommended to be used in animal at early age, so they can establish themselves and colonize in gut before the animal expose to pathogens. This will benefit health management in early stage of production.

http://www.thepoultrysite.com/focus/biomin/2271/biomin-poultrystar-newly-developed-defined-ce-product-poultrystar-soon-to-be-launched

http://keetonaqua.com/tag/aquaculture-supplies-2/

Mintra Lukkana, DVM, MSc, PhD
Pathradol Piamsomboon , DVM , PhD